در سال های اخیر در کشورمان مراجعه به دعانویس، رمال، فالگیر، جن گیر و مواردی مانند آن و همچنین دریافت وجوه کلان در مقابل انجام این اقدامات افزایش یافته است. از آنجا که دعا امری مورد تاکید ادیان الهی به ویژه اسلام است، این سوال مطرح می شود که آیا اموری همچون دعا نویسی نیز مورد تایید اسلام هست؟ امور دیگری همچون رمالی، فال بینی و جن گیری و موارد مشابه که به نوعی از امکان پیشگویی آینده یا تغییر آن خبر می دهند چه جایگاهی در احکام شرعی دین مبین اسلام دارد؟
پرسش هایی را در این زمینه در قالب استفتاء از مراجع تقلید تنظیم کرده است که به منظور سهولت دسترسی، پرسش ها را از طریق پایگاه اطلاع رسانی دفاتر مراجع تقلید مطرح کردیم که تاکنون آیات عظام مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی، علوی گرگانی به این استفتاء پاسخ داده اند. همچنین به دلیل وجود استفتاء مشابهی در پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله سیستانی، در انتهای این گزارش، متن استفتاء مذکور درج شده است:
متن پرسش ها و پاسخ مراجع تقلید به این شرح است:
– آیا دعانویسی، فالگیری و جن گیری مورد تایید اسلام است؟
– گرفتن پول یا هدیه در قبال نوشتن دعا چه حکمی دارد؟
– نظر حضرتعالی درباره اقدام افرادی که بدون داشتن اطلاعات کافی دینی از طریق نوشتن دعا امرار معاش و کلاهبرداری می کنند، چیست؟
– دادن پول به این افراد چه حکمی دارد؟
* پاسخ آیت الله ناصر مکارم شیرازی:
«نوشتن دعاهایی که از حضرات معصومین (علیهم السلام) رسیده و در کتب معتبر موجود است، اشکالی ندارد. ولی دعانویسی حرفه ای، که شغل افراد سودجو ست، صحیح نیست و غالب کتاب هایی که به آن استناد می کنند، اعتباری ندارد.
این امر اگرچه ممکن است ولی شرعا جایز نیست، و بسیاری از مدّعیان آن افرادی دروغگو یا خطاکارند و فال گیری از خرافات است و گرفتن پول برای گرفتن فال جایز نیست.»
* پاسخ آیت الله صافی گلپایگانی:
«نوشتن دعاهایی که با دلیل معتبر از ائمه معصومین علیهم السلام نقل شده و اجرت گرفتن در مقابل آن، اشکال ندارد ولی مراجعه به فالگیرها یا دعانویسانی که به صورت های مختلفه از منابعی که اعتبار شرعی ندارد نقل می کنند یا می نویسند جایز نیست و پول گرفتن اینگونه اکل مال به باطل و حرام است. والله العالم»
* پاسخ آیت الله علوی گرگانی:
«بسمه تعالی دعانویسی از نظر شرعی اشکال ندارد ولی فالگیری و جن گیری مورد تایید نیست ولی دعانویسی که فعلا در مملکت ما رواج دارد و بیشتر افراد کلاهبردار به این امر مشغول هستند جایز نیست زیرا بسیاری از آنها معلومات کافی در این امر ندارند و گرفتن چنین پولهایی هم خالی از شبهه نیست و ما نباید خودمان را در معرض سوء استفاده اینگونه افراد قرار دهیم.»
* در بخش سوال ها و جواب های پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله سیستانی به این سوال که «آیا مراجعه به دعانویس اشکال دارد؟ نظر شما در مورد سحر و جادو چیست؟» پاسخ داده شده است: «مراجعه به دعانویس اشکال ندارد ولی سحر و جادو جایز نیست.»
همچنین در پاسخ به این سوال که «سحر و جادو چه حکمی دارد؟» عنوان شده است:«سحر و جادو از محرمات و معاصی کبیره است و جایز نیست».
همچنین درباره این سوال که «کف و یا فال فنجان بین، پیشگویی هایی می کند و می گوید که برای شخص در حال و آینده چه پیش خواهد آمد ؟ آیا چنین کاری جایز است به ویژه اگر صاحب فنجان به آنچه گفته می شود ترتیب اثر دهد؟» پاسخ داده شده است: «چنان پیشگوی هایی اعتبار ندارد و او هم نباید به طور جزم و یقین، سخنی بگوید هم چنانکه دیگران هم در مواردی که وجود حجّت شرعی و عقلی لازم است ، نباید بر آن پیشگویی ها، اثر بار کنند.»